MEDYCYNA WETERYNARYJNA W OLSZTYNIE

darmar

czy ktos wie kiedy jest egzamin z Agronomii ??

jakies notataki moze ktos ma , albo moze ktos wie jak ma wygladac ten egzamin ??

Kathien

egzamin jest 28 a co do materiałów to on dał 10 sztuk kserówek z materiałem na egzamin więc trzeba je jakoś sobie odnaleźć i skserować

victoria

28 maja na wykładzie czy w jakichś innych godzinach??

a ten egzamin jest w formie testu czy pytania otwarte?

Kathien

rzypuszczam ze na wykladzie

Karolina

Czy te kserowki - od wykładowcy sa dostepne dla calego roku? Czy tylko na wylacznosc dla tych 10-ciu osob? Moze by tak te osoby umiescily link do ich sciagniecia? Albo zaniosly je do ksero, chyba ze juz tam sa. Prosze o jakies info jak mozna te notatki zdobyc Happy

victoria

u Pana Ksero są materiały z agronomii

Sowa

po za tym te 10 osob miało byc z kazdej grupy

kocika

ale tak wyszło ze nie było, zdarza się; czy jutro jest wykład?

Kathien

Czy ktoś pójdzie do profesora bo chyba coś wspominał, żeby go odwiedzić w sprawie jakiś materiałów.

kajo

CHRONOLOGIA WAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ I PROCESÓW W ROZWOJU ROLNICTWA
XVII – XIII tysiąclecie p.n.e - w zachodniej części Azji (obecnie Syria i Irak) i w północno-wschodniej Afryce (obecnie Tunezja, Libia i Egipt); na kontynencie europejskim – około 5 tys. lat później.
Najstarsze formy społecznej i gospodarczej aktywności człowieka (wspólnota pierwotna; zbieractwo, łowiectwo, rybołówstwo); posługiwanie się prymitywnymi narzędziami (kamienny młot, siekiera, włócznia) i bronią (łuk, proca); udomowienie psa.

XIII tysiąclecie p.n.e. - w Azji, później (ok. X tysiąclecie p.n.e.) w Afryce; w Europie – około VII – V, na terenach obecnej Polski – około IV tysiąclecie p.n.e. Pierwsze przejawy świadomej działalności rolniczej, w tym: udomowienie bydła, świni, owcy, kozy, następnie – konia; początek pasterstwa, a w uprawie roślin – kopieniactwo, czyli przejście od uprawy kijem i motyką do pierwszej sochy i radła (rośliny – proso, jęczmień, pszenica).

Egipt i Mezopotamia V – II tysiąclecie; ziemie polskie – III tysiąclecie p.n.e. – II p.n.e
pierwsze prace melioracyjne (odwadnianie i nawadnianie pól);
pierwsze wozy na kołach;
w rolnictwie – system żarowy;
nowe rośliny (bób, soczewica, groch, len, mak i rzepak);
nowe narzędzia (sierp i żarna);
rozpowszechnienie w Europie – uprawy zbóż, warzyw, drzew i krzewów owocowych, w Chinach – soi i ryżu;
w Chinach hodowla jedwabników;
w Indiach – udomowienie kury.

1000 – 300 lat p.n.e.
wprowadzenie żelaznego lemiesza do pługa (basen M. Śródziemnego);
rozwój ogrodnictwa w Mezopotamii;
oswojenie gęsi i kaczki;
na ziemiach polskich pojawia się 4-kołowy wóz, w Babilonii – kierat do napędu urządzeń nawadniających;
w Kartaginie (płn. Afryka) ukazuje się pierwsze na świecie kompendium przepisów z gospodarstwa wiejskiego autorstwa Magona pt. „Kodeks wiejski”, a w Grecji – filozof Teofrast pisze dzieło (pierwsze w świecie) opisujące rośliny uprawne;
pierwsze zastosowanie (wprowadzenie) metalowej kosy do zbioru roślin.

cesarstwo Rzymskie 250 – 200 lat p.n.e.;
ziemie polskie – VIII – IX w.n.e.
początek nawożenia (n. zielone, głównie łubin żółty);
rolnictwo odłogowe tzw. 2- polówka;
na ziemiach polskich – żarna obrotowe;
pojawiają się dzieła pisarzy rzymskich, m.in. Pliniusza Starszego, Kolumeli, o rolnictwie wykorzystywane w okresie całego średniowiecza.

I – V w.n.e.
Cesarstwo rzymskie:
wprowadzenie systemu 3-polowego – ugór – zboże jare – zboże ozime;
ogólny rozwój rolnictwa w krajach imperium rzymskiego;
wprowadzenie lekkiego pługa rzymskiego;
nawadnianie i nawożenie gleby;
hodowla licznych ras zwierząt domowych.
W Polsce – gospodarka żarowa.

V- VIII w.n.e.

Regres rolnictwa w południowej i zachodniej Europie, jako wynik rozpadu cesarstwa rzymskiego i wędrówka ludów.
Powstanie pierwszego młyna wodnego (konstrukcji Belizariusza) w cesarstwie bizantyjskim (na ziemiach polskich o 4 wieki później).
W Polsce wchodzi i umacnia się nowa forma organizacyjna rolnictwa (powstają gospodarstwa indywidualne w miejsce dotychczasowych wspólnot rodowych).

IX – XIV w.
w Europie zach. pojawia się ciężki pług koleśny;
następuje upowszechnienie 3-polówki czyli systemu ugorowego;
początek wykorzystywania chomąt, podków i ostróg (sprowadzonych z Chin).
na ziemiach polskich powstają wielkie własności ziemskie.
w Polsce – pierwsze wiatraki (Wielkopolska) oraz kosy.
podręcznik rolnictwa P. Crescenziego (Włochy) rozpowszechniony w Europie w licznych tłumaczeniach (w Polsce od 1549).

połowa XIV – połowa XV wieku
Rozkwit rolnictwa i ogrodnictwa w Europie w związku z potrzebami rozbudowujących się miast.
Rozrost zbożowych folwarków pańszczyźnianych w środk. i wsch. Europie;
Początek wielkich prac odwadniających w Holandii (budowa kanałów, śluz, polderów);
Skonstruowanie pierwszego siewnika do zbóż (we Włoszech);
Sprowadzenie z Ameryki do Europy (Hiszpania, Francja) kukurydzy, tytoniu, ziemniaka, słonecznika oraz indyków.

XVI i XVII wiek
Powstanie wielu encyklopedycznych dzieł o rolnictwie w Europie; w Polsce – „Gospodarstwo” Anzelma Gostomskiego (1588) i „Oekonomika ziemiańsko-generalna” Jakuba Kazimierza Haura (1675); autor propaguje 4-polówkę: ugór – ozimina – roślina jara – ozimina.

XVIII wiek
Skonstruowanie pierwszego siewnika konnego do zbóż (w Anglii) i ogrzewanej szklarni (Holandia).
Wprowadzenie w Anglii (w r. 1731) zmianowania roślin, zwanego norfolskim: burak pastewny – zboże jare z ws. – koniczyna – zboże oz.; na ziemiach polskich wypiera ono 4-polówkę Haura.
Pierwszy cukier pozyskany z buraka (Niemcy) i zbudowanie młocarni (Anglia).

XIX wiek
W Niemczech sformułowano próchnicową teorię odżywiania się roślin (A. Thaer – 1802 r. – „Teoria próchniczna”);
Założenie pierwszej w świecie cukrowni (buraczanej) w Konarach na Śląsku oraz pierwszej polskiej fabryki maszyn i narzędzi rolniczych w Zwierzyńcu;
Powstanie w Niemczech (Möglin) i w Szwajcarii (Hofwyl) pierwszych wyższych szkół rolniczych; także w Polsce, w latach 1816-1820 został założony Instytut Agronomiczny w Marymoncie.

XIX wiek
Skonstruowanie pierwszego w Polsce siewnika rzutowego, młocarni i zbudowanie młyna parowego (w Warszawie), a w Anglii pierwszej w świecie – konnej żniwiarki.
W Chile rozpoczęto stosowanie saletry do celów nawozowych. Założenie pierwszych rolniczych stacji doświadczalnych w Anglii i Francji.
W Polsce ukazują się znane dzieła D. Chłapowskiego (1836) – „O rolnictwie” propagowanie zadrzewień i M. Oczapowskiego (1836-1856) – „Gospodarstwo wiejskie” (12 tomów).

XIX wiek
Zbudowano pierwszy konny kombajn zbożowy (USA);
w Niemczech J. Liebieg w r. 1840 publikuje pracę „Teoria mineralnego odżywiania roślin”.
Założenie pierwszej fabryki superfosfatu i wprowadzenie do uprawy pługów parowych (Anglia).
Wzięcie pod uprawę ogromnych obszarów ziemi w Ameryce i Australii, częściowo w Azji (Syberia).

XX wiek
burzliwy i dynamiczny rozwój nauki i techniki, zwłaszcza mechanizacji oraz przemysłu chemicznego pracującego na rzecz rolnictwa (wprowadzenie ciągnika 1910; w Polsce – 1922 i 1947);
fascynacja plonotwórczym działaniem nawożenia mineralnego (300 - 400 i więcej kg NPK/ha) i skutecznością pestycydów (DDT – 1939-1946; 3 - 5 i więcej kg s.m/ha)

Wiara w możliwości techniki i chemii oraz „naciski” ekonomiki zrodziły wówczas (w końcu lat 60-tych; w Polsce 10-15 lat później atmosferę „rekordomanii ilościowej” oraz trendy daleko idącej specjalizacji, uproszczeń i minimalizacji; w płodozmianach – monokultura, w uprawie roli siew bezpośredni, w produkcji zwierzęcej duże fermy i problem gnojowicy. Intensywność ww. procesów i ich skutki zróżnicowały się bardzo poważnie, w zależności od zasobów danego kraju, poziomu nauki i technologii, systemu politycznego itp.; stąd: rolnictwo niskonakładowe (ekstensywne) i wysokonakładowe (intensywne); struktury EWG i RWPG; rola tzw. „kontynentalistów” (USA, Kanada, ZSRR i in.)

Rodzące się ruchy proekologiczne (ideowo-filozoficzne, naukowe i praktyczne, zapoczątkowane jeszcze w latach 20-tych przez Rudolfa Steinera) przyczyniły się do wyodrębnienia trzech podstawowych współczesnych systemów rolnictwa:
- Konwencjonalnego (przemysłowego)
- Ekologicznego (biologicznego, biodynamicznego itp.)
- Integrowanego (zrównoważonego, zharmonizowanego i in.).

moonlight_shadow

a kiedy sa wpisy do indexów?tydzien pozniej?

kajo

UKSZTAŁTOWANIE TERENU
Ważne cechy rolnicze: wysokość nad poziom morza, spadek (nachylenie), wystawa (ekspozycja), długość linii stokowej, kształt profilu, charakter doliny, intensywność (bogactwo urzeźbienia)

Przeciętnie na każde 100 m powyżej poziomu morza – obniżenie temperatury powietrza o 0,64oC; z 300 do 600 m n.p.m. – spadek plonu zbóż o 50%.

TYPY URZEŹBIENIA

równinny – spadki < 2% i mała deniwelacja
falisty – spadki > 2% i deniwelacja około 20 m.
górski – wysokość bezwzględna > 400 m, deniwelacja do 100 m.
wysokogórski – wysokość bezwzględna > 1000 m.

W Polsce przeważają równiny; tylko 9% powierzchni leży > 300 m n.p.m., a 25% powierzchni kraju stanowi teren falisty (urzeźbiony)
Nachylenie (spadek) – czynnik bardzo ważny, określa sposób użytkowania rolniczego w terenach urzeźbionych.

KRYTERIA DLA POJEZIERZY
wg W. Niewiadomskiego
Rola – do 25%
Pastwisko 25-35%
Las - > 35%

KRYTERIA DLA LUBELSZCZYZNY
wg S. Ziemnickiego
Rola - do 20%
Pastwisko – 20-30%
Las > 30%

KRYTERIA DLA GÓR
wg Figuły i Prochnala
Rola – do10%
Użytki zielone 10-30%
Las > 30%

WALORYZACJA ROLNICZEJ PRZESTRZENI PRODUKCYJNEJ
Naturalne zasoby środowiska przyrodniczego (gleba, klimat, rzeźba terenu i warunki wodne) z punktu widzenia ich jakości i przydatności do produkcji rolniczej wyraża się syntetycznym wskaźnikiem waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (wrpp), opracowanym przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (Puławy).

Wycena czynników w punktach:
> jakość i przydatność gleb – 0-100
> agroklimat – 0-15
> rzeźba terenu – 0-5
> warunki wodne – 0-5

Waloryzacji dokonano poprzez dodanie punktów za poszczególne czynniki; ostateczną ocenę wyraża się w skali 100 punktowej. Ogólny wskaźnik jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski wynosi 66,6 punktów (gleba – 49,5; agroklimat – 9,9; rzeźba terenu – 3,9; warunki wodne – 3,3).

Wartość wskaźnika dla województw:Opolskie 81,4Dolnośląskie 74,9Lubelskie 74,1Kujawsko-pomorskie 71,0Podkarpackie 70,4Małopolskie i Świętokrzyskie 69,3Zachodniopomorskie 67,5Pomorskie 66,2Warmińsko-mazurskie 66,0Wielkopolskie 64,8Śląskie 64,2Lubuskie 62,3Łódzkie 61,9Mazowieckie 59,9Podlaskie 55,0

Warunki siedliskowe decydują o wysokości produkcji roślinnej w około 60%

Rola czynników agrotechnicznych w wysokości plonowania roślin uprawnych
Nawożenie 40-50%
Odmiana 15-20%
Zmianowanie 12-15%
Ochrona roślin 10-15%
Siew-sadzenie 10-12%
Zbiór i przechowywanie 10-15%
Uprawa roli 3-8%

PODSTAWY EKOLOGII ROLNICZEJ,czyli AGROEKOLOGII(gr. oicos – dom, otoczenie; logos – nauka; agros – roln., nauka o siedlisku rolniczym)
Siedlisko (biotop)– wg B. Świętochowskiego – zespół naturalnych i sztucznych czynników zewnętrznych, które występując w danym miejscu wywierają bezpośrednio lub pośrednio wpływ na bytujące w nim rośliny i zwierzęta

Składowe, czyli elementy (czynniki) siedliska
I. Naturalne (przyrodnicze)
1. Klimatyczne (atmosfera, promieniowanie, temperatura, opady, wiatry itp.).
2. Geologiczne (pochodzenie skał, ich rodzaj, wartość glebotwórcza itd.).
3. Glebowe (pochodzenie, położenie, zwięzłość, zasobność, urodzajność, wartość itp.).
4. Geomorfologiczna ( wysokość bezwzględna, deniwelacja, spadek, wystawa, profil, charakter doliny itp.)
5. Wodne (cieki, zbiorniki, ich lokalizacja, pojemność itp.).

Biocenoza – zespół organizmów roślinnych (fitocenoza) i zwierzęcych (zoocenoza) żyjących na danym obszarze, w zbliżonych warunkach środowiskowych i we wzajemnej współzależności.
Agrocenoza – biocenoza pól uprawnych
Pratocenoza – biocenoza łąk i pastwisk (trwałych użytków zielonych)
Silwocenoza (biocenoza obszarów leśnych
Hydrocenoza – biocenoza cieków i zbiorników wodnych

Agroekosystem – zespół obejmujący uprawy rolnicze, stanowiący funkcjonalną całość, w której zachodzi wymiana związków chemicznych i przepływ energii między biocenozą (część żywa) i biotopem (część nieożywiona).
II Czynniki sztuczne (antropogeniczne) 1. Pozarolnicze
procesy cywilizacyjne (rozwój i rozbudowa przemysłu, miast i osiedli, komunikacji, ośrodków wypoczynkowych itp.); zjawiska towarzyszące: – ubytki powierzchni – dewastacja – rekultywacja – ochrona środowiska
melioracje (poprawa środowiska)
– melioracje techniczne (wodne)
– melioracje roślinne (fitomelioracje)
– melioracje agrotechncizne (agromelioracje)
– melioracje przeciwerozyjne

2. Rolnicze bezpośrednie i związane z rolnictwem
agrotechnika
pratotechnika
silwotechnika
zootechnika
(stwarzająca korzyści oraz zagrożenia ze strony hodowli i chowu zwierząt w stosunku do produkcji roślinnej, środowiska i człowieka)

2.1. Czynniki agrotechniczne (produkcja polowa)
agrotechnika
pratotechnika
silwotechnika
zootechnika
(stwarzająca korzyści oraz zagrożenia ze strony hodowli i chowu zwierząt w stosunku do produkcji roślinnej, środowiska i człowieka)

2.2.czynniki pratotechniczne (produkcja na użytkach zielonych)
zakładanie i odnawianie – dobór gatunków i odmian– nawożenie– pielęgnacja (ochrona)– użytkowanie– zbiór, konserwacja i przechowywanie biomasy

2.3.czynniki silwotechniczne (związane z gospodarką leśną) np.:– dobór sadzonek (gatunki, odmiany)– uprawa roli– nasadzenia– nawożenie– walka z chwastami, szkodnikami i chorobami– wyrąb– pozyskiwanie innych produktów (grzyby, owoce leśne)– gospodarka łowiecka itp.

Klimat – zespół zjawisk i procesów atmosferycznych charakterystycznych dla danego obszaru, kształtujący się pod wpływem jego (tego obszaru) właściwości fizycznych i geograficznych określany na podstawie wyników wieloletnich obserwacji.

Pogoda – stan atmosfery ziemskiej w danym miejscu i czasie określony przez zespół elementów meteorologicznych.Atmosfera (ziemska) – powłoka gazowa otaczająca Ziemię; składa się z mieszaniny gazów zwana powietrzem. Decydujący wpływ na pogodę i klimat wywiera warstwa zwana troposferą (718km).

Fenologia – nauka zajmująca się poznaniem rytmiki corocznego występowania zjawisk zachodzących w świecie roślinnym (fitofenologia) lub zwierzęcym (zoofenologia) pod wpływem okresowych wahań klimatycznych.

Corocznie powtarzające się w określonych warunkach pogodowych fenofazy gatunków roślin dziko rosnących, drzew owocowych, czy ziemiopłodów, wyznaczają fenologiczne pory roku: zaranie wiosny (przedwiośnie) – zakwitanie podbiału i leszczyny, ruszenie wegetacji żyta ozimego; wczesna wiosna (pierwiośnie) – zakwitanie mniszka lekarskiego, brzozy, klonu, gruszy, jabłoni, gruszy, czereśni, wiśni;

wiosna - zazielenienie się lasów liściastych, kwitnienie bzu (lilak), kasztanowca, głogu, żarnowca, kłoszenie żyta; wczesne lato – kwitnienie żyta, bzu czarnego, wilczej jagody, dojrzewanie poziomki; lato – kwitnienie lipy drobnolistnej, cykorii podróżnik, ostrożenia polnego; późne lato (wczesna jesień) – dojrzewanie owoców bzu czarnego, borówki brusznicy; jesień – początek zanikania asymilacji, zmiany barwy liści i ich opadanie; zima – utrata turgoru przez żyto.

 przedwiośnie – średnia dobowa temperatura powietrza od 0 do 5C; wiosna – (5-15); lato – (15); jesień – (15-5); przedzimie – (5-0); zima – (<0).

Okres gospodarczy (polowy) – ograniczony datami rozpoczęcia i zakończenia prac polowych; zbiega się ze średnią dobową temperaturą powietrza wynoszącą +2,5C (połowa przedwiośnia i przedzimia); w Polsce od 220 do 250 dni. Okres wegetacyjny – czasookres zawarty pomiędzy terminem ruszenia i ukończenia wegetacji roślin, warunkowany reżimem termicznym; na ogół przyjmuje się jako krytyczna ciepłotę dla wiosny oraz jesieni, średnią dobową +5C; w Polsce długość okresu wegetacji waha się w granicach 190-230 dni.

Obserwacje fenologiczne mają szczególne znaczenie w badaniach zmienności klimatycznej Polski położonej na pograniczu klimatu morskiego i kontynentalnego Izofeny, krzywe łączące na mapie punkty pomiarowe o tej samej dacie wystąpienia danego zjawiska, informują o terytorialnym zróżnicowaniu fenologicznym i o kierunku przesuwania się zjawiska

Sezonowe zmiany w rytmie życiowym roślin i zwierząt, związane z wystąpieniem periodycznych zjawisk klimatycznych i pogodowych są ważne dla podejmowania trafnych decyzji (agrotechnicznych) Okres rozwoju roślin – czas, w którym zachodzą zmiany w budowie i czynnościach fizjologicznych organizmu roślinnego; wegetatywny, generatywny.

Gleba – naturalny twór wierzchniej warstwy skorupy ziemskiej powstały ze zwietrzeliny skalnej w wyniku oddziaływania na nią zmiennych w czasie i przestrzeni czynników glebotwórczych. Gleba jest tworem przyrody, w którym zachodzą ciągłe procesy rozkładu i syntezy związków mineralnych i organicznych, ich przemieszczanie i mineralizacja. Gleba to najbardziej zewnętrzna część skorupy charakteryzująca się żyznością i biorąca udział w produkcji biomasy roślinnej, a pośrednio także zwierzęcej.

Zasobność gleb jest to sumaryczna zawartość w glebie składników mineralnych zarówno makro-, jak i mikroelementów oraz próchnicy i szczątków organicznych w różnym stopniu rozkładu.Rodzaje zasobności w zależności od czynników ją kształtujących:Zasobność naturalna - określony zapas składników pokarmowych o różnym stopniu rozpuszczalności i przyswajalności wytworzony przez naturę.Zasobność agrotechniczna (antropogeniczna) - obejmuje zasobność naturalną i tę, która nagromadziła się w wyniku działalności człowieka.

Żyzność gleby jest to zdolność do przekazywania bytującym na niej roślinom składników pokarmowych, wody, powietrza, ciepła itp. oraz w uczestnictwa w wymianie gazowej.1. Żyzność gleby pierwotna - naturalna zdolność gleby do zaspokajania potrzeb roślin.2. Żyzność gleby nabyta (naniesiona) - zdolność gleby do optymalnego zaspokajania fizjologicznych potrzeb roślin uzyskana na skutek długoletniego, racjonalnego stosowania przez rolnika zabiegów: fitobiologicznych, agrochemicznych i agrotechnicznych.3. Żyzność antropogeniczna - występuje tam, gdzie człowiek przez różne zabiegi od początku wpływa na wytworzenie się gleb albo też z materiału macierzystego o bardzo niskim stopniu zasobności i żyzności formuje całkiem inną glebę (rekultywacja).

Urodzajność oznacza zdolność gleby do zaspokojenia potrzeb roślin w celu wytworzenia plonów. 1. Urodzajność potencjalna - wyraża możliwość maksymalnego plonowania wartościowych odmian roślin uprawnych w określonych warunkach ekologicznych przy zastosowaniu optymalnych zabiegów odpowiadających współczesnym osiągnięciom nauk rolniczych.2. Urodzajność aktualna gleby oznacza plonowanie roślin w określonych warunkach siedliska i w danym czasie przy zastosowaniu niezbędnych zabiegów agrotechnicznych.Urodzajność gleby ma charakter dynamiczny, uwarunkowany działaniem wszystkich czynników wpływających na rośliny. Wysoka urodzajność zależy od dostatecznego współdziałania ze sobą wszystkich grup czynników w optymalnym stosunku.

Produkcyjność jest to zdolność gleby do wytwarzania plonów roślin z uwzględnieniem zarówno jakości i składu gleby oraz jej położenie w rzeźbie jak i warunków makro- oraz mikroklimatycznych. Wartość gleby jest to jej zdolność produkcyjna określana za pomocą systemu bonitacyjnego lub jej cena sprzedażna za jednostkę powierzchni.

Substancja organiczna

W glebach mineralnych jej zawartość wynosi
3-5%.
Składa się ona z:
świeżych i częściowo rozłożonych tkanek roślinnych, nawozów organicznych oraz obumarłych organizmów glebowych,
próchnicy.

Zawartość próchnicy w glebie zmienia się w stosunkowo szerokich granicach, zależnie od gleby, panujących w niej stosunków wodnych i powietrznych, odczynu oraz sposobu użytkowania.

Substancja organiczna

W glebach mineralnych jej zawartość wynosi
3-5%.
Składa się ona z:
świeżych i częściowo rozłożonych tkanek roślinnych, nawozów organicznych oraz obumarłych organizmów glebowych,
próchnicy.

Zawartość próchnicy w glebie zmienia się w stosunkowo szerokich granicach, zależnie od gleby, panujących w niej stosunków wodnych i powietrznych, odczynu oraz sposobu użytkowania.

Masa wszystkich organizmów w przeliczeniu na 1 ha wynosi 15320 kg, w tym 6750 kg stanowią bakterie i 6750 kg –grzyby.

Klasa gleby (gruntu) – jednostka określająca rolniczą przydatność gleb; określa się ją według aktualnej lub potencjalnej ich produkcyjności przy odpowiednim użytkowaniu i zagospodarowaniu.

W obrębie gruntów ornych wydziela się 9 klas bonitacyjnych, o symbolach:I – gleby orne najlepsze (najlepsze mady, czarnoziemy, czarne ziemie, rędziny i gleby brunatne) II – gleby orne bardzo dobre. Zalicza się tu gleby nieco trudniejsze w uprawie, o nieco gorszych właściwościach fizycznych niż w klasie I.

IIIa – gleby orne dobre (dobre gleby brunatne i zbielicowane, czarnoziemy niecałkowite, czarne ziemie i mady wytworzone ze skał średniej jakości, rędziny kredowe, gleby lessowe).
IIIb – gleby orne średnio dobre. Należą tu wszystkie gleby zaszeregowane do poprzedniej klasy, lecz o nieco gorszych właściwościach oraz gleby wytworzone z torfów o korzystnych właściwościach wilgotnościowych.

IVa – gleby orne średniej jakości, lepsze (gleby brunatne ciężkie, gleby bielicowe wytworzone ze spiaszczonej gliny, gorsze czarne ziemie, mady lekkie, podmokłe czarnoziemy, średnie rędziny oraz niektóre gleby górskie)
IVb – gleby orne średniej jakości, gorsze. Należą do niej podobne gleby jak w klasie IVa, lecz o gorszych warunkach wodnych, bardziej zwięzłe lub luźniejsze.

V – gleby orne słabe (bardzo płytkie rędziny, luźne i podmokłe czarne ziemie, piaski słabo gliniaste, przesuszone najgorsze torfy, mady piaszczyste bardzo lekkie, mady bardzo ciężkie)
VI – gleby orne najsłabsze (piaski luźne, żwiry, najgorsze torfy, zbyt ciężkie mady, najsłabsze rędziny, gleby górskie)
VI Rz – gleby pod zalesienia.

Gleby bardzo dobre i dobre (kl. I i II); 3,3%.Gleby dobre (kl. III); 22,7%.Gleby średnie (kl. IV); 39,9%.Gleby słabe i złe (kl. V i VI); 34,0%. Bonitacyjna klasyfikacja gleb pod trwałymi użytkami zielonymi (klasy): I, II, III, IV, V, VI.

Kompleksy przydatności rolniczej gleb (kompleksy glebowo-rolnicze) – zespoły różnych jednostek taksonomicznych gleb, które wykazują zbliżone właściwości rolnicze i mogą być podobnie użytkowane. Kompleksy gruntów ornych:1 – pszenny bardzo dobry (klasy I, II); 3,7%2 – pszenny dobry (IIIa, IIIb); 18,7%3 – pszenny wadliwy (IIIb, IVa, IVb); 3,6%4 – żytni b. dobry (pszenno-żytni), (IIIb, IIIa, IVa); 15,3%

5 – żytni dobry (kl. IVa, IVb); 16,4%6 – żytni słaby (IVb, V); 18,1%7 – żytni b. słaby (żytnio-łubinowy) – kl. VI; 11,3%8 – zbożowo-pastewny mocny (IVa, IVb, IIIb, V; 4,5%)9 – zbożowo pastewny słaby; 3,5%10 – pszenny górski; 1,6%11 – zbożowy górski; 1,9%12 – owsiano-ziemniaczany górski; 1,1%13 – owsiano-pastewny górski; 0,4%14 – gleby orne przydatne pod użytki zielone

Kompleksy trwałych użytków zielonych:1z. K.u.z. bardzo dobrych i dobrych; 1,7%2z. K.u.z. średnich; 56,6%3z. K.u.z. słabych i bardzo słabych; 41,7%.

Naturalne zasoby środowiska przyrodniczego (gleba, klimat, rzeźba terenu i warunki wodne) z punktu widzenia ich jakości i przydatności do produkcji rolniczej wyraża się syntetycznym wskaźnikiem waloryzacji rolniczej przestrzeni produkcyjnej (wrpp), opracowanym przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (Puławy).

Wycena czynników w punktach: > jakość i przydatność gleb – 0-100> agroklimat – 0-15> rzeźba terenu – 0-5> warunki wodne – 0-5

Waloryzacji dokonano poprzez dodanie punktów za poszczególne czynniki; ostateczną ocenę wyraża się w skali 100 punktowej. Ogólny wskaźnik jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski wynosi 66,6 punktów (gleba – 49,5; agroklimat – 9,9; rzeźba terenu – 3,9; warunki wodne – 3,3).

Wartość wskaźnika dla województw:Opolskie - 81,4Dolnośląskie - 74,9Lubelskie - 74,1Kujawsko-pomorskie - 71,0Podkarpackie - 70,4Małopolskie i Świętokrzyskie - 69,3Zachodniopomorskie - 67,5Pomorskie - 66,2Warmińsko-mazurskie - 66,0Wielkopolskie - 64,8Śląskie - 64,2Lubuskie - 62,3Łódzkie - 61,9Mazowieckie - 59,9Podlaskie - 55,0

Powierzchnia ogólna Polski - 312,7 tys. km²

Użytki rolne - blisko 16mln ha, w tym:
grunty orne – 76,8% (39,0% powierzchni kraju).
trwałe użytki zielone - 21,3% (10,8% powierzchni), z czego
łąki – 15,9%, pastwiska – 5,4%.
sady - 1,9% ogólnej powierzchni użytków rolnych (0,95% powierzchni Polski).
Lasy i grunty leśne - około 9 mln ha (29% powierzchni kraju).

Współczesne systemy rolniczego gospodarowania (systemy rolnictw

System rolniczy
sposób zagospodarowania przestrzeni rolniczej w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej oraz metod przetwarzania pozyskiwanej biomasy, wyceniony kryteriami ekologicznymi i ekonomicznymi.

Podziały współczesnych systemów rolniczych proponowane przez autorów krajowych

System rolnictwa konwencjonalnego
r. ekstensywne
r. intensywne
r. integrowane

System rolnictwa ekologicznego
r. biologiczne
r. biodynamiczne

Wg najwyższych krajowych autorytetów nauk rolniczych (członków Polskiej Akademii Nauk) – Profesorów: Witolda Niewiadomskiego, Stanisława Nawrockiego i Leszka Malickiego

System rolnictwa „konwencjonalnego” (synonimy)
uprzemysłowione
utechnicznione
klasyczne
tradycyjne
zindustrializowane

System rolnictwa ekologicznego (synonimy -dalszy podział)
biodynamiczne
organiczne
biologiczne
alternatywne
znaturalizowane
biologiczno- organiczne

System rolnictwa integrowanego (synonimy)
zintegrowane
harmonijne
zrównoważone
ekologiczno- ekonomiczne

Rolnictwo intensywne – jako wysokonakładowe, ukierunkowane na maksymalizację wytwórczości rolniczej, głównie poprzez intensywne wykorzystanie przemysłowych środków produkcji. W systemie tym funkcjonują gospodarstwa wyspecjalizowane w uprawie określonych gatunków bądź grup roślin (włącznie z monokulturami), w produkcji ogrodniczej oraz w fermowym – przemysłowym chowie zwierząt.

Rolnictwo ekstensywne – typ gospodarowania występujący od wielu lat na obszarach wiejskich o rozdrobnionych gospodarstwach, słabej infrastrukturze technicznej oraz w małym stopniu wykorzystujący osiągnięcia wiedzy i techniki. Charakteryzują go niskie nakłady finansowe oraz niska wydajność jednostkowa zarówno produkcji roślinnej jak i zwierzęcej. Wytwórczości tej często towarzyszy naruszanie zasad poszanowania i ochrony środowiska; z reguły produkcja towarowa stanowi tu niewielką część, a jest raczej nastawiona na zaspokajanie potrzeb właściciela gospodarstwa i jego rodziny.

Znaczenie pojęciowe systemów rolniczych i ich główne wyróżniki
3.1. Rolnictwo konwencjonalne

Sposób gospodarowania ukierunkowany na maksymalizację zysku, osiąganego dzięki dużej wydajności roślin i zwierząt. Wydajność tę uzyskuje się w wyspecjalizowanych gospodarstwach, stosujących technologie produkcji oparte na dużym zużyciu przemysłowych środków produkcji i małych nakładach robocizny.

Rolnictwo ekologiczne

System oparty o gospodarkę naturalną, wykorzystujący zdobycze wiedzy w zakresie uwarunkowań ekologicznych i biologicznych produkcji rolniczej, wykluczający stosowanie przemysłowych (syntetycznych) środków podstawowych i wspomagających; chodzi o pestycydy oraz nawozy mineralne w produkcji roślinnej oraz pasze przemysłowe, antybiotyki i inne dodatki – w chowie i hodowli zwierząt.
Gospodarstwa są tu traktowane jako „organizmy” zamknięte pod względem obiegu materii i energii. Ich struktura organizacyjna i produkcyjna jest wielokierunkowa t.j. obejmująca uprawę roślin polowych i ogrodniczych oraz chów (hodowlę) kilku gatunków zwierząt użytkowych. System ten charakteryzuje się stosunkowo dużą pracochłonnością i oszczędną gospodarką energetyczną. W krajach Europy zachodniej bywa on określany mianem rolnictwa organicznego lub biologicznego, z wyodrębnieniem swoistego sposobu gospodarowania na roli – zwanego biodynamicznym.

Rolnictwo integrowane
System prowadzenia gospodarstwa rolniczego oparty o zasadę zintegrowanej produkcji roślinnej i zwierzęcej, charakteryzującej się optymalizacją oraz równowagą nakładów i efektów. Przemysłowe środki produkcji (nawozy mineralne i pestycydy) są stosowane tu w umiarkowanych ilościach, wspomagając całokształt poczynań i przedsięwzięć agrotechnicznych.
System ten w harmonijny sposób wykorzystuje postęp techniczny i biologiczny w uprawie roślin i chowie zwierząt, chroniąc jednocześnie środowisko przed skażeniami i zanieczyszczeniami pochodzenia chemicznego, gospodarczego itp. Odmianą systemu integrowanego jest system zachowawczy (sustainable), zapobiegający degradacji gleby i wód oraz zapewniający zachowanie naturalnego i kulturowego krajobrazu obszarów wiejskich.

1 - Konwencjonalny 2 - Ekologiczny 3 - Integrowany
Obiekt rolniczy (gospodarstwo – farma)

1 Wyspecjalizowany w produkcji roślinnej (często bez inwentarza żywego), bądź nastawiony na intensywny (przemysłowy) chów jednego gatunku zwierząt
2 Traktowany jako układ zamknięty.Produkcja wielokierunkowa (roślinna – polowa, ogrodnicza i na użytkach zielonych, połączona z chowem kilku gatunków zwierząt).
3 Umiarkowanie wyspecjalizowany (zrównoważona produkcja roślinna i zwierzęca; ta ostatnia złożona z 1 – 2 gatunków inwentarza).

Zmianowanie (dobór i następstwo roślin)

1 Specjalistyczne, uproszczone – złożone z 2-3 gatunków, z udziałem w strukturze zasiewów 70-80% wybranej grupy roślin (głównie zbóż).
2 Tradycyjne – wielopolowe z udziałem roślin motylkowatych bez wyraźnej przewagi określonej grupy; częsta uprawa mieszanek.
3 Uproszczone, ograniczone do 3-5 gatunków z udziałem roślin motylkowatych; może dominować określona grupa ziemiopłodów.

Międzyplony

1 Uprawiany sporadycznie – „niechętnie”; głównie ze względów organizacyjnych i produkcyjnych.
2 Trwały element płodozmianu (ca 50% zasiewów); najczęściej mieszanki z udziałem roślin motylkowatych.
3 Wykorzystywane jako czynnik tzw. „sanitarny” (regenerujący) i dla celów paszowych; rośliny krzyżowe, trawy i motylkowate; często pozostawiane w postaci mulczu.

Formy nawożenia
1 Przewaga mineralnego. Organiczne często w formie plonów ubocznych (słoma, liście), a w przypadku przemysłowych ferm – gnojowica i gnojówka.
2 Tylko organiczne w postaci kompostu; ewentualne dodatki minerałów naturalnych.
3 Organiczne i mineralne, w zależności od zasobności gleby i wymagań uprawianych roślin.

Dawki składników mineralnych
fosfor i potas
1 Równe pobraniu przez rośliny lub większe (dla poprawy zasobności gleby).
2 Dodatki naturalnych minerałów do kompostu lub bezpośrednio do gleby.
3 Równe lub o 20% mniejsze od pobrania przez rośliny.

azot
E1 konomicznie uzasadnione; także z nadmiarem bądź niedoborem
2 Nie stosuje się
3 Jak w konwencjonalnym z uwzględnieniem warunków ekologicznych

Dobór materiału siewnego
Kwalifikowany z zakupu, zaprawiany, często otoczkowany i preparowany.
Własny lub z innych gospodarstw ekologicznych; nie zaprawiany.
Jak w systemie konwencjonalnym.

Pielęgnacja i ochrona zasiewów
1 Intensywna ochrona chemiczna przeciwko chwastom, chorobom i szkodnikom, włącznie z zabiegami „wyprzedzającymi” (doglebowe stosowanie pestycydów przed siewem roślin); nikły udział zabiegów mechanicznych.
2 Pielęgnacja roślin głównie mechaniczna, stosowanie preparatów tylko naturalnych (głównie wyciągów roślinnych); podstawowe znaczenie – profilaktyki.
3 Integrowana ochrona i pielęgnacja mechaniczno – chemiczna; stosowanie środków chemicznych przy respektowaniu tzw. progów szkodliwości (biologicznych i ekonomicznych).

Chów i hodowla zwierząt
1 Skoncentrowany i wyspecjalizowany (zwykle ograniczony do 1 gatunku), oparty głównie o pasze przemysłowe i przy dużym zagęszczeniu zwierząt (fermowy, bateryjny); nastawiony na wysokie wydajności i zyski.
2 Zapewniający przede wszystkim tzw. „dobrostan” zwierząt (spełnienie podstawowych potrzeb bytowych, fizjologicznych i behawioralnych); jednoczesny chów kilku gatunków, żywionych głównie paszami z własnego gospodarstwa lub w ramach wymiany (zakupu) z innymi gospodarstwami ekologicznymi.
3 Pośrednie formy i technologie

sa jeszcze tabelki i wykresy ale nie potrafie ich wkliec. jak ktos chce to moge wyslac na maila. podajcie tylko adresy.

oczo

to wszysto co trzeba umiec na ten egzamin ?

chrutek

sa jeszcze jakies wyklady w ksero, ktorych chyba tu nie ma

Sowa

to są wykłady...